काठमाडौँ — परीक्षण गरिएकामा कोरोना संक्रमण पुष्टि हुने दर पछिल्लो एक सातामा तेब्बर भएको छ । पुस १९ मा ९ हजार ७ सय नमुनाको आरटी–पीसीआर परीक्षण गरिएकामा ३ प्रतिशतमा मात्र संक्रमण देखिएको थियो । पुस २५ मा ८ हजार ८ सय ४८ नमुनाको परीक्षण गर्दा ९.५० प्रतिशतमा संक्रमण पुष्टि भएको स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ । संक्रमण विस्तारको यो तीव्रतालाई सरकारी अधिकारीदेखि विज्ञसमेतले कोरोना महामारीको तेस्रो लहर सुरु भएको रूपमा अर्थ्याउन थालेका छन् । संक्रमण व्यापक विस्तार बन्नुमा कोरोना भाइरसको नयाँ भेरिएन्ट ओमिक्रोनलाई प्रमुख कारण मानिएको छ । अहिलेकै गतिमा संक्रमण विस्तार भएको खण्डमा तेस्रो लहर उत्कर्षमा पुग्दा–नपुग्दै मुलुकको करिब ४० प्रतिशतभन्दा बढी जनसंख्या संक्रमित हुने अनुमान स्वास्थ्य मन्त्रालयको छ । ओमिक्रोन भेरिएन्ट अति संक्रामक देखिएको छ । हाल हरेक २–३ दिनमा संक्रमण दोब्बर भइरहेको छ,’ स्वास्थ्य मन्त्रालयका सचिव डा. रोशन पोखरेलले भने, ‘यही गतिले संक्रमण फैलिने हो भने तेस्रो लहरमा मुलुकको करिब ४० प्रतिशत जनसंख्या अर्थात् १ करोड २१ लाख ५१ हजार २ सय २२ जना संक्रमित हुनेछन् ।’ हाल मुलुकमा ६ हजार ७ सय ५५ जना सक्रिय संक्रमित छन् । यसमध्ये काठमाडौंमा २ हजार ९०, ललितपुरमा ८ सय ३ र भक्तपुरमा ५ सय ८८ जना छन् । मुलुकभरका सक्रिय संक्रमितमध्ये ५१.५३ प्रतिशत उपत्यकामै छन् । पछिल्ला दिनमा थपिएका संक्रमितमध्ये करिब २५ प्रतिशतमा ओमिक्रोन भेरिएन्ट पाइएको राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशाला, टेकुकी निर्देशक डा. रुना झाले बताइन् । ‘ओमिक्रोनले गर्दा संक्रमित हुनेहरूको संख्या दिनहुँ बढ्दो क्रममा छ । अब परीक्षणमा एस–जिन नेगेटिभ आउनेलाई ओमिक्रोन नै मान्नुपर्छ,’ उनले पछिल्ला दिनमा प्रयोगशालामा एस–जिन परीक्षण गराउन आइपुग्ने अधिकतम नमुना काठमाडौं उपत्यकाकै हुने गरेको बताइन् ।
संक्रमण तीव्र बन्ने क्रमसँगै उपत्यकाका ठूला अस्पतालमा कोरोनाका बिरामीको चाप पनि बढ्न थालेको छ । अघिल्लो साता ८ जना मात्र संक्रमित भर्ना रहेको वीर अस्पतालमा आइतबार दिउँसोसम्म बढेर २५ पुगेको छ । तीमध्ये ५ जनालाई कडा निमोनिया देखिएको, एक जनालाई भेन्टिलेटर र ४ जनालाई हाइफ्लो अक्सिजनमा राखिएको अस्पतालले जनाएको छ । निमोनिया देखिएका ५ जना ४०–६० वर्ष उमेरका छन् । वीर अस्पतालको कोभिड–१९ युनिफाइड सेन्ट्रल हस्पिटलका उपनिर्देशक एवं छाती रोग विशेषज्ञ डा. प्रज्वल श्रेष्ठका अनुसार कोरोना संक्रमित नयाँ बिरामीहरूमा खोकी, ज्वरो, टाउको–जीउ दुख्ने र थकाइ लाग्ने समस्या अधिक छ । त्यस्तै, पाटन स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा एक साताअघि २० जना संक्रमितको उपचार भइरहेकामा आइतबार त्यो संख्या ३८ पुगेको छ । उनीहरूमध्ये अधिकांशमा निमोनिया देखिएको प्रतिष्ठानका निर्देशक डा. रवि शाक्यले बताए । ‘पछिल्लो ३ दिनमा पोजेटिभिटी रेटसमेत बढेको छ,’ डा. शाक्यले भने, ‘हामीकहाँ भर्ना हुनेहरूमा ज्वरो र श्वासप्रश्वासको समस्या बढी छ । संक्रमणको ग्राफ उकालो लागेसँगै स्वास्थ्यकर्मीहरू संक्रमित हुने क्रम पनि बढेको छ । यो साता महाराजगन्जस्थित त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा मात्र १५ जना स्वास्थ्यकर्मीमा संक्रमण पुष्टि भएको छ । ‘आईसीयू स्टाफ, नर्स, चिकित्सक, शल्यक्रिया कक्षमा काम गर्ने गरी १५ जना संक्रमित भएका छन्,’ अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा. दिनेश काफ्लेले भने । संक्रमण तीव्र रूपमा फैलिइरहेको भन्दै उनले चिन्तासमेत व्यक्त गरे । ‘केही दिनअघिसम्म पनि स्वास्थ्यकर्मीहरूमा संक्रमण न्यून थियो, तर पछिल्ला दिनमा तीव्र भइरहेको छ,’ उनले थपे । विज्ञहरूले संक्रमणको दर र अस्पतालहरूमा बढ्दो चापले कोरोनाको तेस्रो लहर सुरु भइसकेको दाबी गरेका छन् । भाइरोलोजिस्ट एवं प्रदेश–२ जनस्वास्थ्य प्रयोगशालाका निर्देशक डा. श्रवणकुमार मिश्रले डेल्टा भेरिएन्टको तुलनामा अत्यन्त संक्रामक ओमिक्रोनका कारण महामारीको तेस्रो लहर सुरु भइसकेको दाबी गरे । ‘ओमिक्रोन भित्रभित्रै फैलिँदै समुदायमा गइसकेकाले सबैले थप स्वास्थ्य सतर्कता अपनाउनु आवश्यक छ,’ डा. मिश्रले भने । उनले हालसम्म खोप नलिएका वा पूर्ण मात्रा लगाउन बाँकी रहेकाहरूलाई तत्काल खोप लगाउनसमेत सुझाए । दीर्घरोगी, रोग प्रतिरोधक क्षमता कम भएका र बुढापाकाहरूलाई संक्रमण हुन नदिन मास्कको उपयुक्त प्रयोग, सामाजिक दूरी पालना, साबुनपानीले हात धुनु र हावा राम्ररी ओहोरदोहोर नहुने ठाउँमा बस्न नहुनेजस्ता स्वास्थ्य सुरक्षा मापदण्ड पालनामा विशेष सावधानी अपनाउनु आवश्यक छ । साभार : इका
