इम्पीरियल कलेज लन्डनको टोलीले भने “लकडाउन बिना” मर्नेहरूको संख्या ठूलो हुने थियो। तर तिनीहरूले चेतावनी दिए कि जनसंख्याको सानो अनुपात मात्र संक्रमित भएको थियो र हामी अझै “महामारीको सुरूमा” मात्र छौँ। अर्को अध्ययनले भने किविश्वव्यापी लकडाउनले “पहिलेभन्दा थोरै समयमा बढी ज्यान बचायो”। इम्पीरियल अध्ययनले ११ युरोपेली देशहरू – अस्ट्रिया, बेल्जियम, डेनमार्क, फ्रान्स, जर्मनी, इटाली, नर्वे, स्पेन, स्विडेन, स्विजरल्याण्ड र बेलायत – का प्रतिबन्धको प्रभावलाई मेको प्रारम्भसम्म मूल्यांकन गरेको छ। त्यतिखेर ती देशहरूमा कोरोनाभाइरसबाट करिब १,३०,००० मानिसहरूकाे मृत्यु भएकाे थियाे। अनुसन्धानकर्ताहरूले यदि लकडाउन नभएको भए कति मृत्यु हुने थिए भनेर रोगको नमुना प्रयोग गरेर पूर्वानुमान गरे। र यही समूह हो जसले युकेको लकडाउनमा जाने निर्णयलाई निर्देशित गर्यो। उनीहरूको अनुमान छ कि यदि व्यवसायहरु बन्द गर्न र मानिसहरूलाई घरमै बस्न जस्ता उपाय नलगाएकाे भए मे सम्ममा ३.२ मिलियन मानिसकाे मृत्यु हुने थियाे । यसको मतलब लकडाउनले ३.१ मिलियनको ज्यान जोगायो जसमा बेलायतमा ४,७०,०००, फ्रान्समा ६,९०,००० र इटालीमा ६,३०,००० छन्। “लकडाउनले लाखौंको मृत्युलाई टाल्यो, ती मृत्युहरू त्रासदी हुने थिए,” इम्पीरियलका डा. सेठ फ्ल्याक्सम्यानले भने। तिनीहरूको समीकरणले धेरै धारणाहरू बनायो, जसले तथ्यांकलाई असर गर्ने छ। उनीहरूले मानिलिएका छन् कि कोभिड खतराको जवाफमा कसैले पनि लकडाउन नगरी उनीहरूको व्यवहार बदल्न सक्ने थिएनन् – र ती अस्पतालहरू अति नै विचलित हुने थिएनन् जसले गर्दा मृत्युको संख्या बढ्दो छ, जुन लगभग केही देशहरूमा भएको थियो। यस अध्ययनले लकडाउनको स्वास्थ्य परिणामहरुलाई पनि ध्यानमा राख्दैन जुन पूर्ण रुपमा देखा पर्न वर्षौं लाग्न सक्छ।
केवल शुरुवात?
यस मोडेलले भविष्यवाणी गरेको छ कि प्रकोप अब लकडाउन बिना नै लगभग समाप्त हुनेछ, किनकि धेरै व्यक्तिहरू संक्रमित भएका हाेलान्। बेलायतका १० जनामा सात जना भन्दा बढीमा कोभिड हुने थियो जसले गर्दा झुण्ड रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँदछ र भाइरस फैलाउँदैन। अन्वेषकहरूको अनुमान छ कि मेको सुरूमा युरोपभरि १५ मिलियन मानिसहरू संक्रमित भएका थिए। अन्वेषकहरू भन्छन् कि ती देशहरूमा कम्तिमा ४% जनसंख्या संक्रमित भएको थियो। “यो सबै समाप्त हो दृढतापूर्वक अस्वीकृत गर्न सकिन्छ। हामी केवल यो महामारीको सुरूमा छौँ,” डा फ्ल्याक्सम्यानले भने। र यसको मतलव यो छ कि लकडाउन लिफ्ट गर्न थाल्दा, भाइरस फेरि फैलन थाल्छ भन्ने त्यहाँ जोखिम छ। “यदि गतिशीलता फिर्ता भयो भने त्यहाँ अर्को वास्तविक जोखिम छ, चाँडै नै अर्को लहर आउन सक्छ, अर्को दुई महिनामा,” डा समीर भाटले भने। यसैबीच, क्यालिफोर्निया विश्वविद्यालय, बर्कलिले छुट्टै अध्ययनमा चीन, दक्षिण कोरिया, इरान, फ्रान्स र अमेरिकामा लकडाउनको प्रभाव विश्लेषण गरेको छ। तिनीहरूको रिपोर्ट, नेचर मा पनि भन्छ, लकडाउनले ती देशहरुमा ५३० मिलियन संक्रमण रोक्यो। लकडाउनहरू शुरू हुनुभन्दा ठीक अघि, तिनीहरूले भने कि प्रत्येक दुई दिनमा केसहरू दोब्बर हुँदै थिए। एक अनुसन्धानकर्ता डा. सोलोमन ह्स्याङले भने कि कोरोनाभाइरस एक “वास्तविक मानव त्रासदी” थियो तर भाइरसको फैलावट रोक्नको विश्वव्यापी कार्यले “पहिले भन्दा थोरै समयमा बढी ज्यान बचायो”। वीवीसी
